День: 5 февраля 2024

Դասի հղումը

Որո՞նք են տնտեսության զարգացման նախադրյալները

Գյուղատնտեսություն, արդյունաբերություն, սպասարկման ոլորտ, նյութական և հոգևոր պահանջմունքների բավարարում, բնական պայմաններ, ռեսուրսներ, աշխարհագրական դիրք, և եղանակ:

Նշեք 5 երկիր որտեղ տնտեսության առաջատար ճյուղը՝
ա) գյուղատնտեսությունն է-Սոմալի, Բանգլադեշ, Լիբիա, Նիգեր և Նիգերիա
բ) արդյունաբերությունն է-Հնդկաստան, Չինաստան, Բրազիլիա, ԱՄՆ և Ինդոնեզիա:
գ) սպասարկման ոլորտն է-ԱՄՆ, Ճապոնիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա և Իսպանիա:

Ի՞նչ ազդեցություն  ունի բնակչության սեռատարիքային կազմը տնտեսության զարգացման վրա:

Այն երկրներում որտեղ 20-40 տարեկան տղամարդիկ ավելի շատ են քան կանայք, այդ երկրները ավելի զարգացած են, որովհետև այսպես ասած <<սև գործը>> անում են տղամարդիկ: Օրինակ՝ հանքեր գտնելը, բեռնատարություն և այլ շատ բաներ անում են տղամարդիկ: Նաև դուք քանի՞ հայտնի գիտնական կին կարող եք ասել: Տղա գիտնական հաստատ ավելի շատ կասեք:

 Ի՞նչ ազդեցություն ունի երկրի աշխարհագրական դիրքը երկրի տնտեսության զարգացման վրա. բերել օրինակներ:

Եթե երկիրը չունի մուտք դեպի ծով, նա զրկվում է շատ ծովամթերքներից: Նաև նրա տուրիզմությունը քչանում է, որովհետև շատերը գնում են ուրիշ երկիր ծովի համար: Օրինակ Մոնգոլիան:

Ի՞նչ ազդեցություն ունեն երկրի բնական պայմաններն ու ռեսուրսները երկրի տնտեսության զարգացման վրա. բերել օրինակներ:

Բնական պայման

Օրինակ վերցնենք Ռուսաստանը: Այնտեղի մեծ մասը ցուրտ տեղ է, որտեղ ոչ՛ կարող են ապրել մարդիկ, ոչ՛ բնակվել կենդանիները, այսինքն դա գրեթե անպետք տարածք է:

Բնական ռեսուրս

Այդ երկրի տարծքում, կարող են հանքերը կամ կենդանիները քիչ լինել, այդպիսով երկիրը ոչ՛ կունենա հանքեր, ոչ՛ էլ միս: Օրինակ՝ Իզրաել, Սինգապուր և Վրաստան:

Ի՞նչ ազդեցություն ունի հարևան երկրների ազդեցությունը երկրի տնտեսության զարգացման վրա. բերել օրինակներ:

Եթե հարևան երկրները չեն թողում, որ քո երկիրը ուղարկի և ստանա ապրանք, դու չես կարողանա ստանալ փող վաճառելով ինչ-որ բան ուրիշ երկրներին, և չես կարողանա գնել ինչ-որ բան ուրիշ երկրներից: Օրինակ՝ Վրաստանը և Հայաստանը: 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Ռուսաստանը ուզում էր ուղարկել Հայաստան բժշկական օգնություն, բայց Վրաստանը թույլ չտվեց դա անել:

25

42

1. Սահմանե՛ք քիմիական բանաձև հասկացությունը:

Քիմիական բանաձևը ցույց է տալիս ատոմի նշանը և ինդեքսը:

2. Ի՞նչ է ինդեքսը:

Ինդեքսը ցույց է տալիս, թե մենք քանի անգամ կա այդ նույն ատոմից:

3. Ի՞նչ տեղեկություն է «հաղորդում» քիմիական բանաձևը նյութի վերաբերյալ:

Նյութի քանակական և որակական բաղադրությունները:

4. Լրացրե՛ք բաց թողած բառը.

Մոլեկուլը նյութի այն ամենափոքր մասնիկն է, որը պահպանում է տվյալ նյութի հիմնական քիմիական հատկությունները:

5. Թվարկի՛ր, թե ի՞նչ տարրերի ատոմներից են կազմված՝ 

СaO-Ca-կալցիում, O-թթվածին

LiH-Li-լիթիում, H-ջրածին

6. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձևերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.

ա) կալիումի երկու ատոմ և ծծմբի մեկ ատոմ-K2S

բ) ածխածնի ու թթվածնի մեկական ատոմ-CO

1. Գրե՛ք հետևյալ տարրերի քիմիական նշանները՝ ալյումին, կալցիում, սիլիցիում և ֆոսֆոր:

ալյումին-Al

կալցիում-Ca

սիլիցիում-Si

ֆոսֆոր-P

2. Տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածը

16 է: Ո՞ր տարրն է այդ.

ա. ածխածին, բ. ջրածին,

գ. թթվածին, դ. ազոտ:

3 Հաշվի՛ր Կալիում տարրի մեկ ատոմի իրական զանգվածը (m0):

6,474×10^-26

1.  Կազմի՛ր տրված ածականների գերադրական աստիճանը՝

Ամենավճիտ, ամենաշքեղ, ամենաչար, ամենաբարձր, ամենից թանկ, ամենից քաղցր, ուժեղագույն, ամենից տաք, խոշորագույն, ամենաազնիվ:

2. Առանձնացրո՛ւ որակական և հարաբերական ածականները: 

Փայտե-հարաբերական, մարդկային-հարաբերական, արդար-որակական, շռայլ-որակական, խիզախ-որակական, լեռնային-հարաբերական, մայրական-հարաբերական, ամուր-որակական, բարձր-որակական, գեղեցիկ-որակական, շքեղ-որակական:

3. Գտի՛ր սխալ բառերը՝ 

լավագույն, գեղեցկագույն, ամենալավ, ամենաճիշտ, ամենալավագույն, ամենամեծագույն, վարդագույն:

4. Կազմի՛ր տվյալ ածականների բաղդատական և գերադրական աստիճանները՝ փարթամ-ավելի փարթամ, ամենափարթամ, ծանր-ավելի ծանր, ամենից ծանր, խոշոր-ավելի խոշոր, խոշորագույն:

5.Գրել տրված բառերի հոլովումները:

Աղջկա, քաղաքի, սիրո, ձիու, գարնան, կնոջ, օրվա, մահի, հոր, մոր, գինու, տան, 
անվան, գյուղի, ձկան:

Կարդա՛ 

Ածականի տեսակները

Ածականները լինում են երկու տեսակ՝ որակական և հարաբերական: Որակական ածականները ցույց են տալիս առարկայի հատկությունը, այսինքն՝ այնպիսի հատկանշի, որը հատուկ է տվյալ առարկային՝ անկախ ուրիշ առարկաներից: Օրինակ՝ պղտոր գետ, կանաչ տերև:

Որակական ածականները կարող  են արտահայտել նաև գործողության հատկանիշ: Օրինակ՝ բարձր գնահատել, խիզախ մարտնչել:

Որակական ածականների արտահայտած հատկությունները համեմատելի են, օրինակ՝ Արաքսն ավելի մեծ գետ է , քան Հրազդանը:

Հարաբերական ածականներն արտահայտում են մեկ առարկայի կապը, հարաբերությունը ուրիշ առարկաների հետ, օրինակ՝ փայտե ձի, լեռնային օդ:

Հարաբերական դերանունները սովորաբար ցույց են տալիս առարկայի ոչ համեմատելի հատկանիշ:

Որակական ածականի համեմատության աստիճաններ

Համեմատության աստիճանները երեքն են՝ դրական, բաղդատական, գերադրական: 

Դրական աստիճանը ածականի սովորական ձևն է:

Բաղդատական աստիճանը ցույց է տալիս տվյալ առարկայի առավել կամ պակաս լինելը ուրիշ առարկայի հատկության համեմատ: Կազմվում է ածականի դրական աստիճանին ավելացնելով պակաս, քիչ, նվազ, ավելի բառերը: Օրինակ՝ Սրանից ավելի գեղեցիկ անկյուն չես չէի կարող պատկերացնել:

Գերադրական աստիճանը ցույց է տալիս առարկայի տվյալ հատկանիշի գերազանցությունը ուրիշ առարկաների նույն հատկանիշից: Կազմվում է ամենա-, ագույն, ամենից ածանցների միջոցով: Օրինակ՝ ամենագեղեցիկ, ամենից գեղեցիկ, գեղեցկագույն:

Մի շարք որակական ածականներ չունեն համեմատության աստիճաններ՝ օրինակ՝ ամայի, խուլ, բոբիկ և այլն: