Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն

1. Ուշադրությո՛ւն դարձրու ընդգծված գոյականներին և պատասխանի´ր հարցերին:

Ա. Անտառի  թավուտում ծուղակ է դրված: Բ. Ծուղակն անտառի  թավուտում է դրված:

Ա. Վագրի համար փորված  փոսի մեջ փիղ է ընկել: Բ. Փիղն  ընկել է վագրի համար փորված  փոսի մեջ:

Ա. Ինչ-որ որսագողեր ծառերի մեջ ցանց են կապել՝ զեբրեր որսալու համար: Բ.Որսագողերը ծառերի մեջ ցանց են կապել՝ զեբրերին որսալու համար:

Ա. Նա ուսապարկից մի տուփ  հանեց: Բ. Նա ուսապարկից հանեց տուփը:

Գոյականի  ընդգծված ձևերից  ո՞րն է որոշյալ առումով դրված, ո՞րը`

 անորոշ: Պատասխանդ փորձի՛ր պատճառաբանել:

Ա շարքում անորոշ, իսկ Բ շարքում որոշյալ: Ա շարքքում բառերը գրված են ուղիղ ձևով, իսկ Բ շարքում ավելացված են ը կամ ն տառերը, որոնք ավելացնելուց գոյականները դառնում են որոշյալ:

Ինչո՞վ են տարբերվում որոշյալ և անորոշ  առումները: (Ինչպե՞ս է կազմվում որոշյալ առումը):

Անորոշը այն է, որ կոնկրետ նշված չէ թե որ գոյականի մասին է խոսքը գնում: Իսկ որոշյալը այն է, որ նշված է կոնկրետ, որ գոյականի մասին է խոսքը գնում: Որոշյալ առումը կազմելու համար գոյականի վերջում ավելացնում են ը կամ ն տառերը:

2. Ուշադրություն դարձրո´ւ 
ընդգծված բառերին և գրի՛ր, թե բառին ե՛րբ է ավելանում ը, ե՛րբ`  ն:  

Գործը վաղվան մի´ թող: Գործն է անմահ:Գործն անմահ է:

Ավելի քան հարյուր տարի նավը մնաց ծովի հատակին:  Նավն  ավելի քան հարյուր տարի սուզված մնաց:

Ուումնասիրում էր իրենց գյուղի բույսերը: Իրենց գյուղի բույսերն էր ուսումնասիրում:

Սիրտը գործում էր օր ու գիշեր: Սիրտն օր ու գիշեր գործում է:

Հետքերը տանում էին անտառ: Հետքերն  անտառ  էին տանում:

Աղեղնավորը ներկաներին սպառնում էր ու գոռգոռոմ: Աղեղնավորն  սպառնում էր  ներկաներին ու գոռգոռում:

Աղջիկը հավանաբար շտապում էր: Աղջիկն շտապում էր հավանաբար:

Գինին կարասներում էին պահում: Գինին էին պահում կարասներում:

 Տղան ցանկապատի վրայով թռավ: Տղան էր ցանկապատի վրայով թռչողը:

Ը տառն ավելացնում ենք այն ժամանակ, երբ գոյականից հետո մյուս բառը սկսվում է բաղաձայնով: Իսկ ն տառն ավելացնում ենք այն ժամանակ, երբ գոյականից հետո մյուս բառը սկսվում է ձայնավորով:

3. Փակագծերում տրված բառերը գրի՛ր որոշյալ կամ անորոշ առումով:

Երկրագնդում վայրի կենդանիների (բնաջնջում) շարունավում է: Դա (կասեցնել)  շատ դժվար է, թեև երևացել են մխիթարական ինչ-որ (նշաններ): Մարդկանց մեջ հետզհետե արթնանում է այն (միտք), որ առանց կենդանիների իրենց (կյանք) անգույն  ու անհրապույր կլինի: Այդ մասին (խոսք) կարող են ասել այն (որորդներ), որոնք (զենք) փոխարինել են լուսանկարչական ապարատով: Նրանք (ուժեր) ու (ժամանակ) չեն խնայում, ժամեր շարունակ դարանամուտ են լինում կենդանիների կյանքից որևէ (դեպք) դիտելու համար:

Երկրագնդում վայրի կենդանիների բնաջնջումը շարունավում է: Դա կասեցնելը  
շատ դժվար է, թեև երևացել են մխիթարական ինչ-որ նշաններ: Մարդկանց մեջ հետզհետե արթնանում է այն միտքը, որ առանց կենդանիների իրենց կյանքը անգույն  ու անհրապույր կլինի: Այդ մասին խոսք կարող են ասել այն որսորդները, որոնք զենքը փոխարինել են լուսանկարչական 
ապարատով: Նրանք ուժերն ու ժամանակը չեն խնայում, ժամեր շարունակ 
դարանամուտ են լինում կենդանիների կյանքից որևէ դեպք դիտելու համար:

Կարդա՛ 

Գոյականը խոսքի մեջ կարող է գործածվել որոշյալ կամ անորոշ առումով: Որոշյալ առումն արտահայտվում է որոշիչ ը կամ ն հոդերի միջոցով: Բաղաձայնով ավարտվող բառերը ը հոդն են ստանում, ձայնավորող ավարտվողները` ն: Ը  հոդը կարող է ն-ով փոխարինվել, երբ հոդն են ստանում, ձայնավորով ավարտվողները՝ ն: Ը  հոդը կարող է ն-ով փոխարինվել, երբ նրան հաջորդող բառը ձայնավորով կամ սկ,սպ, ստ, զբ, զգ, շտ, կապակցություններով է սկսվում:

Երկրաչափություն 7

Երկրաչափություն տնային 05.12.2023

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝ 161; 163; 165

<B=<ABC:2

<B=<ABDx2

<B=26ox2=52o

<A=<C

AC=AC

Հետևեբար եռանկյունը հավասարասրուն է:

29-12=17

17:2=8,5սմ

AB=8,5սմ

BC=8,5սմ

Երկրաչափություն 7

Երկրաչափություն դասարանական 05.12.2023

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 160; 162; 164;166

AC=2.AK

5,6×2=11,2սմ

<A=<C

AB=10սմ

AC=7սմ

BC=AB

BC=10սմ

P=10+10+7=27սմ2

2x+2x+x=5x

x=75:5=15սմ

2x=15×2=30սմ

AB=30սմ

BC=30սմ

AC=15սմ

<ADB=<CDB

<ABD=<CBD

BD=BD

ADB=BDC ըստ II հայտանիշի

Հետևաբար հավասարասրուն են:

AB=BC